Wstęp - automatyczne pobieranie opłat, rys historyczny
Potężny obszar usług w jakich zastosowanie znalazły wszelkiego rodzaju automaty wrzutowe1 monet oraz akceptory banknotów stanowi poważny problem dla precyzyjnego określenia momentu, w którym zostały one wprowadzone do użytku. Różne źródła podają wiele, czasami nawet sprzecznych ze sobą informacji. Niektórzy twierdzą, że pierwszymi urządzeniami wyposażonymi we wrzutniki były popularne niegdyś gry zręcznościowe, tzw. flippery (znane również pod nazwą Pinball). Z kolei inni podają, iż prekursorami dzisiejszego użycia akceptorów były maszyny do gier hazardowych takie jak np. "Jednoręki Bandyta". Jak to się jednak ma do nie mniej popularnych gier, jakimi są bilard czy piłkarzyki? Bez względu na to, kto i kiedy po raz pierwszy zastosował rozwiązanie automatycznego pobierania opłaty (bez konieczności absorbowania w tym celu człowieka), system ten sprawdził się do tego stopnia, że dzisiaj praktycznie wszędzie możemy trafić na takie urządzenia:
- automaty wydające żywność lub napoje (tzw. vending),
- myjnie samoobsługowe,
- stacje paliw,
- punkty kserograficzne,
- stoły do bilarda, "cymbergaje", wagi, "bokserzy",
- automaty hazardowe,
- automaty do gier video,
- automaty telefoniczne,
- wpłatomaty,
- parkometry,
a także wiele, wiele innych. Mnogość zastosowań, a także coraz to odpowiedzialniejsze funkcje powierzane tym niepozornym i często niedocenianym urządzeniom spowodowały ich ewolucję. Począwszy od pierwszych wrzutników mechanicznych, w których badana była jedynie waga monety (co umożliwiało łatwe oszukanie wrzutnika - któż z nas nie pamięta dawnych automatów telefonicznych Poczty Polskiej, w których zamiast żetonów można było używać monet pięciogroszowych?), poprzez pomiar właściwości magnetycznych i optycznych materiału, aż po skanowanie promieniowaniem UV w najnowocześniejszych akceptorach banknotów. Wszystkie te zabiegi mają jeden cel: porównać przyjętą monetę / banknot z wzorcem i zezwolić na wykonanie żądanej operacji.
Powyżej przytoczony został zarys niektórych zastosowań akceptorów pieniędzy. Jak łatwo się domyślić, przykłady te są zaledwie ułamkiem wszystkich możliwych wdrożeń tego typu urządzeń. Co więcej, wszystkie przykłady łączy wspólny mianownik w postaci przysłowiowej czarnej skrzynki przyjmującej wpłaty. Bez niej zdecydowana większość wspomnianych maszyn nie mogłaby pracować w pełni autonomicznie (rzecz jasna pomijając niezbędne czynności obsługowe i serwisowe). Co więcej - wiele z tych rozwiąząń nie odniosłoby tak spektakularnego sukcesu, gdyby nie fakt użycia w nich akceptorów bilonu lub banknotów. Niewątpliwy "boom" na stosowanie tego typu systemów płatniczych przyczynił się do wypracowania przez różnych producentów spójnej koncepcji realizacji automatów wrzutowych. Dzięki temu w większości przypadków urządzenia akceptorowe różnych wytwórców są ze sobą w pełni kompatybilne. Takie podejście pozwala na znaczące obniżenie kosztów serwisowania sprzętu, w którym instalowany jest wrzutnik i umożliwia większą elastyczność przy doborze poszczególnych komponentów systemu płatniczego. Upraszcza także projekt już na etapie wstępnego prototypowania oraz, co najważniejsze, umożliwia stały dostęp do części zamiennych. W przypadku uszkodzenia wrzutnika, w sytuacji gdy został on już wycofany z produkcji, nic nie stoi na przeszkodzie, aby sięgnąć po rozwiązanie konkurencyjnej firmy. Walory użytkowe tych urządzeń oraz pewność ich działania przyczyniły się do tego, że autor postanowił użyć ich w celu realizacji przedstawionej pracy.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.